İhtiyar Maria

Bir ayağın çukurda, ihtiyar Maria,

geldim seninle gerçekleri konuşmaya:

Bir tesbihin dizili acıları oldu hayatın

ne seven bir erkeğin oldu, ne sağlık, ne mal mülk,

ancak açlık vardı paylaşılan.

Geldim seninle umudundan konuşmaya,

kızının nasıl olduğunu bilmeden

kuzuladığı o üç ayrı umuttan da.

Sarı sabunla perdahlanmış ellerinin arasına al

bir çocuğunkini andıran bu erkek elini,

sertleşmiş nasırlarını ve kıvrılmış saf parmaklarını

doktor ellerimin yumuşak utancında ov.

Dinle, emekçi büyükanne,

inan gelen insana,

göremeyecek olsan da geleceğe inan.

Tüm bir hayat boyunca umudunu boşa çıkaran

acımasız Tanrıya da dua etme.

Yağlıkara okşayışlarının büyümesini görmek için

ölümden acımasını isteme;

gökler yeşil ve karanlık hüküm sürüyor sende,

her şeyden öte kızıl bir intikama sahip olacaksın,

şafağı yaşayacaklar torunlarının hepsi,

huzur içinde öl yaşlı mücadeleci.

Bir ayağın çukurda ihtiyar Maria,

o gideceğin günlerden biri

otuz kefen tasarımı

bakışlarıyla selamlayacaklar seni.

Bir ayağın çukurda, ihtiyar Maria,

suskun kalacak odanın duvarları

birleşince ölüm astımla

ve sevdaların boğazına dizilince.

Bronzdan dökülmüş üç okşama

(geceni hafifleten tek ışık)

açlıkla kuşanmış üç torun

her zaman bir gülümseme buldukları

yaşlı kıvrık parmaklarını özleyecekler.

Hepsi bu olacak, ihtiyar Maria.

Bir tesbihin dizili acıları oldu hayatın

ne seven bir erkeğin oldu, ne sağlık, ne mal mülk,

ancak açlık vardı paylaşılan,

geçti keder içinde hayatın, ihtiyar Maria.

Bulandırdığında gözbebeklerinin acısını

sonsuz dinlenmenin buyruğu,

ömür boyu angaryadaki ellerin

son şefkatli okşayışı içine çektiğinde

onları düşüneceksin... ve ağlayacaksın,

zavallı ihtiyar Maria.

Hayır, hayır yapma

bir hayat boyu umudunu boşa çıkaran

umursamaz Tanrı'ya kendini teslim etme,

ölümden aman dileme,

korkunç bir açlıkla kuşanmıştı hayatın,

sonunda kuşandı astımla.

Fakat bildirmek istiyorum ki sana

umutların kısık ve yiğit sesiyle

intikamların en kızılı ve yiğit olanıyla,

ideallerimin en doğru boyutuyla

yemin etmek istiyorum.

Sarı sabunla perdahlanmış ellerinin arasına al

bir çocuğunkini andıran bu erkek elini,

sertleşmiş nasırlarını ve kıvrılmış saf parmaklarını

doktor ellerimin yumuşak utancında ov.

Huzur içinde yat, ihtiyar Maria,

huzur içinde yat, ihtiyar mücadeleci,

şafağı yaşayacaklar torunlarının hepsi.

Yemin Ediyorum ki...

Che Guevara

Çeviren : Adnan Özer, Vilma Kuyumcuyan

Veda Şarkısı

 

1. 
Kayalıkta çakılı yelkenli 
sana bırakıyorum veda şarkımı. 

2. 
Benim uzaklardaki ölümümün kanında tohumlanışı da 
kayalar devranının altında değişken köklerle. 
Yalnızlık! geçmişe özlem çiçeği canlı duvarların. 
Yalnızlık, yeryüzünde adanmış faniliğim. 

3. 
Taşımak istemiştim heybemde 
yüreğinin gelip geçici tadını, 
ama kaldı havaya çizilmiş kesin eğrilerle, 
yadsıma oldu umudumun yiğitliğine. 

Giderim hatıradan daha uzun yıllar boyu
kapalı yalnızlığıyla gezginin,
fakat havaya çizilmiş kesin eğri sanki bana döndü
ve bir işaret koydu pusula kaderime.

Sonu geldiğinde bütün gündelik işlerin
yol yapacağım bir geleceğim olmasa,
gelmiş olacağım bakışında canlanmaya
kaderimin sırıtan parçası olarak.

Gideceğim hatıradan daha uzun yollar boyunca
zincir halkaları gibi eklenen elvedalarla zamanın akışında.  

4.
Dimdik hatıra sonunda düşmüş yola,
usanmış beni bir geçmişi olmadan izlemekten,
unutulmuş yol kıyısındaki bir ağaçta.

Uzaklara gideceğim, hatıra
parçalanarak ölünceye yolun taşlarında,
ve devam edeceğim, içimde
hep o gezginin acısı, yüzümde gülümseyiş.

Bu dönenen bakış ve güç
büyülü bir matador mendilinde.
Alıkoydu kaygı duymaktan tüm çıkarlara,
hep yitiren bir çizgi oldu benim eğrim.

Ve bakmak istemedim seni görürüm diye
beni isteksizce davet etmeni
mutluluğumun pembe boyalı torerosu

Deniz seslenir bana sevecen elleriyle.
Çayırım -bir kıta-
Dümdüz yayılır, tatlı ve silinmezdir
alacakaranlıkta bir çan gibi.  

5.
Bir sicil memuresi karşısında kurumlu bir doktor gibidir
kara bir mikroskopu gösteren bilim.
Sanat... sanat diye arzıendam eden şey
bir Leica'nın kısır mekaniğidir.
Acılar ve kaygılarla dolu bir yerli (ve tabii özlemleriyle
olup ta şimdi yiten için
ve onun dönüşünde arzu gönlünde),
coca, alkol ve açlığın aptalca gülümsemesiyle.

Üç kuruşa satılan cinsellik
-Amerika'da pek ucuz-
Boş çarşafların umursanmaz hatırası.

Guetamala bıraktın beni
bağrımda derin bir yarayla
ve de acılarını bana emzirme
ya da emme fırsatıyla,
kahreden bir hıçkırığın belirsiz duygusunda bulan kadını.
Kederleri teker teker birleştiren bir bağ var yine de:
uyanan insanın haykırışıdır o da.  

6.
İşte bugün böyle titrek ellerle
belirsiz bir kayıta koyuyorum prizmamı.

Ağacın olgunluğunu tüketmeden
kasalanmış meyvanın garip tadıyla.
Çağırışını farkedemiyorum bazen
yaşlı, garip kanatlanmış kulemden,
fakat bazı günler var ki cinselliğin uyanışını hissediyor
ve bir öpücük dilenmeye dişiye gidiyorum
ve böylece beni arkadaş diye çağırmayanın
ruhunu hiçbir zaman öpemeyeceğimi anlıyorum...

Biliyorum ki tertemiz değerlerin kokusu
bereketli kanatlarla dolduracak beynimi,

Biliyorum ki hayata geçmesi mümkün olmayan
fikirleri barındırmak gibi zevkleri bırakacağım.

Biliyorum ki ölümüne çarpışma günü
halk çocukları benimle omuz omuza verecek,
halkın savaştığı amacın kesin zaferini
göremezsem eğer
fikri en yüksek geleceğe götürmek için
mücadele verdiğimdendir,
eski kabuğun tüylerini yolarken
doğan umudun kesinliğiyle biliyorum bunları.

Che Guevara

Çeviren: Adnan Özer - Vilma Kuyumcuyan