Bilinmeyen Ülke

Ey uzak ülke, güzel ülke

Ey bilmediğim ülke!

Ne kendi isteğimle geldim sana

Ne de soylu bir atın sırtında

Beni, bu yiğit delikanlıyı

Gençliğin ateşi getirdi buraya

Bir de başımdaki şarap dumanları.

Aleksandr Sergeyeviç Puşkin

Fotoğraf: Nilgün Mısır

 

Ağlayan Kaya

Ben şiirin nefer taşı

Büyük bir Amerika keşfettim ruhunuzda

Ben başarıların Kristof Kolomb’u

Ne duruyorsunuz hadi alkışlayın!

Cennete gitmek isterdim otostopla,

Cinnete kadardı tüm yollar oysa,

Tüm hayatı okşamak isterdim kedilerin şahsında

Tüm sarı, tüm kara, tüm yumuşak.

İlk sevgilimle bir kilisenin bahçesinde buluşurduk.

Bir mezarlıkta öpüştük ilk defa,

Rengarenk boncuklar saçılmıştı benden her tarafa,

Kapkaraydı ama toprak.

Binlerce ruhu taciz etmiş bir ilk aşk

Tanrım sorarım sana neye yarar?

İpek yolunda ipektim o zaman

Baharat yolunda baharat.

Aşk kırmızı atlastı,

Ten Greenwich başlangıç meridyeni

Yağmur yağardı, durmadan yağmur

Coğrafyadan da anlarım, hadi alkışlayın !

Keşke aşk şiiri yazsam

Ne güzel,

Aktarlara tarçın diye satardım

Ticareti de öğrendim bakın,

Hadi alkışlayın.

Cesaret sanırım bir çeşit esaretti,

Iskat edilmekti mirastan

Tüm malvarlığını veremli kıza bırakmak

Ananın vasiyetini çekirdek külahı olarak kullanmak

Korkuyorum ama artık

Hadi alkışlayın!

Cesaretim bir süredir gözaltında

İhzar müzekkeremi kendim yazdım

Tehlikeli sayılmam artık.

Kalbimin kalın kitabının arasında kuruttum

Onu orada

Beş parmaklı bir çınar yaprağı gibi unuttum.

Kalbim !

Şiirimin Hacer’ül esved taşı

Hadi ama baylar,

Bakın kaldıramıyorum,

Yardım edin de şunu yerine koyalım.

Hay !

Keşke susmanın muhabbet kuşu olaydım.

Ters Pinokyo olmak istiyorum Gepetto Usta

Kötülüklere boğulup

İnsanlıktan çıkmak istiyorum artık !

Kafam karışık ama

Yetişir!

Bir beyaz balinanın karnında uyumak istiyorum artık.

Camdan papuçlarım kırık..

Prens de bulamaz beni artık.

Hayata söyleyin bundan sonra gitsin

Anlamını masallarda arasın

Hay !

Ben sizin ruhunuza çiçek aşısı yapayım

da çiçekler açsın ruhunuz.

Hadi alkışlayın !

Biliyorum hala biraz safım.

Keşfettim

Küçük ruhlarınızdaki büyük Amerika’ yı

Hadi alkışlayın !

BU SİZİN BAŞARINIZ.

Didem Madak

Bütün Erkekler Ölür

Çünkü gök sıkıntıyla ağar

rüzgâr buruşur, bir yaprak düşer

ve kaçıyordur solgun mavilikte

maviler ve al geyikler.

İşte altın ve kara akıntılar:

analar, yitirilmiş resimlik

yoksulluk, o korkunç kadın.

Susun, tümünün anıldığı gündür,

kara yağmur ve ebem kuşağı

usulca bütün erkekler ölür.

Kıpırdamasın insandan gelen sesler

kamyonlar devrilir dağ yolunda.

Rehincide kalan bir gümüş saat

emanetçide unutulan bavul,

geçip giden gök taşlarıdır

havadan ve selüloit mavilikten.

Ey mermeri bozuk yalnızlık,

sanki kutsal bir avdır suskuda

ve bir yakut parıltısıdır artık.

Çünkü gök kanla ağıyordur,

soluk soluğa atan bir damar

kalbinde hırçın denizin

ve toprağın nabzında,

unutulmak gibi bir şahdamar.

Ürperir aynı rüzgârla

darağacı, çarmıh ve çiçek,

sussun yatakların fısıltısı

avuçlarda parıldayan kehribar:

ekmekli, zincirli ve başları eğik

kadınların erkekleri geçiyordur.

Ve üzgün deltası kısacık ömürlerin

bir albüm, bir şarkı, bir çocuk.

Hangi doldurulmuş hüznün yakutu

çocukluk defterlerince soluk,

ki savaş alanlarında parıldar

bütün koruluklardır ay ışığı,

ey ulaşılmayan dayanak aşklar

elleri kanatan kesici ağıt.

Hep unutuştur akılda kalan,

sıçrayan, yenilen ve ölen geyikler,

derdin eksilmediği kalem ve kağıt.

Kısa ve kesin bir sözdür erkekler,

İspanya'da "Non Pasaran",

kızaran kilise çanları

katedrallere çöken gölgelik

İtalya'da "Mamma Mia"

işte avuçların dünyayı duyduğu kayalar,

sarkık bir bıyık Meksika'da, "Viva"

Nehirler kurur, susar aşk

ve en katı sözdür erkekler

kıraç ve yoksul Anadolu'da.

Büyük ve yeniktir erkekler,

söz dinlemez serüvenci çocuk

su şırıltısında sayıklayan hasta,

ve deli bir sevgilidir sabaha kadar

bulgulu, korkunç ve utançla.

Yararsız bütün leylak ağaçları,

hiç bilmiyor erkekler

doğan ve ölen çocukların hüznünü,

çünkü daha önceden ölürler.

Çünkü gök ağıyordur kanla,

hep yenik yıldızlar vardır,

anı defteri, kum saati, savaş alanı,

bir yüz

işte o kandır.

Ey ışığını dağıtan kristal

ölümsüzlük, ele geçirilmeyen gömü,

ayışığı denizle kendini sürdürür,

işte her şey geçip gitmede,

usulca bütün erkekler ölür.

Ahmet Oktay

Saklambaç

Bir. Duvara doğru dönüyor, kıpırdamadan duruyorum Gözlerim sımsıkı kapalı. Yüksek sesle ona kadar sayacağım. Bir oyun bu! Hiç kimse bana söylemeyecek gözlerimi ne zaman açacağımı... On dediğimde herkes bu yere gizlenmiş olacak.

İki. Ama ben karanlıktan korkarım. Yalnızlıktan da.

Üç. Hızla uzaklaşan ayak sesleri. Uçsuz bucaksız soğukluğu duvarın. Ne bakabiliyor, ne bakmamazlık edebiliyorum. Gözucuyla, kaçamak bir bakış, sağına ve soluma, dünya hep benden kaçıyor gibi. Sanki arkamda biri duruyor, gözlerimi açtığımı fark ederse soğuk, dev elleriyle örtecek onları, beni uyumaya zorlayacak.

Dört. Bu şehirde doğmamışım ben. Ama benim ülkem burası, yokuşlarla çevrili çocukluk ülkesi. Yollar yok burada, sokaklar var. Annem, babam, kardeşlerim bir de erik ağacıyla kedi var. Bir de kırmızı elbisem.

Beş. Duvarları annem anlattı bana. Derler ki ben babamdan çok anneme benzermişim. Duvarların önüne ağlamak için gelirmiş insanlar.

Altı. Ama bana soruyor duvar: Kaça kadar saymayı biliyorsun ?

Yedi. Kırmızı artık aynı kırmızı değil, kız çocuk kırmızısı değil. Kan rengi, utanç rengi, tokat rengi, çok lekeli.

Sekiz. Çabuk olup bitiyor her şey. Gözlerini bir açıyorsun, bir kapıyorsun, hep o yarı uyku halinde, bir bakıyorsun dizindeki yaralar kapanmış, bir bakıyorsun çocukların olmuş. Ben annemden ne kadar farklıysam benden o kadar farklı. Yokuşlar önce kısalıyor, sonra tekrar uzuyor. Kırmızıyı bile unutuyorsun. Sanki hep bir duvarın önünde ağlıyor, sayıyor, bekliyorsun, sen beklerken hayat uzaklaşıp gidiyor.

Dokuz On dediğimde herkes gitmiş olacak.

On.

Aslı Erdoğan

"Hiçbir şey hayatın hesaplanamaz olma hakkını elinden alamıyordu."

"Onca deneyim, yaşanılanlardan çıkarılan onca ders, gafil avlanmalara karşı yaşam boyunca alınan onca önlem günün birinde beklenmedik olanın tuzağına düşüveriyor, hiçbir şey hayatın hesaplanamaz olma hakkını elinden alamıyordu."

Murathan Mungan, Şairin Romanı, Metis Yayınları

"Başkalarının kötülüğüyle mücadele etmek kolaydır"

"Zeki, akıllı, hırslı insanların başarısızlıklarında günün birinde mutlaka kötülüğe açılan bir kapı vardır. İyilerin işi her zaman daha kolay olmuştur. Unutmayı bilirler çünkü, üzerinden atlamayı, kayıtsız kalmayı, gerisini hayata bırakmayı, omuz silkip kendi yollarına devam etmeyi, gerektiğinde bağışlamayı... Başkalarının kötülüğüyle mücadele etmek kolaydır, asıl zor olan insanın kendi içindeki kötülükle baş etmesidir!"

Murathan Mungan, Şairin Romanı, Metis Yayınları, S.554-555

Karıma

Sofalar seninle serin
Odalar seninle ferah
Günüm sevinçle uzun
Yatağında kalktığım sabah

Elmanın yarısı sen yarısı ben
Günümüz gecemiz evimiz barkımız bir
Mutluluk bir çimendir bastığın yerde biter
Yalnızlık gittiğin yoldan gelir

Oktay Rifat

"Ne olursun evcilleştir beni," dedi tilki.

"Çok isterdim ama vaktim az. dostlar edinmeli, yeni şeyler tanımalıyım."
"Yalnız evcilleştirdiğin şeyleri tanıyabilirsin," dedi tilki. "İnsanların tanımaya ayıracak zamanları yok artık. Aldıklarını hazır alıyorlar dükkânlardan. Ama dost satan dükkânlar olmadığı için dostsuz kalıyorlar. Dost istiyorsan beni evcilleştir işte..."

Antoine de Saint-Exupéry / Küçük Prens

(Çeviri: Cemal Süreya - Tomris Uyar)

"Başarıyı tadanlar"

"Başarıyı tadanlar günün birinde aşıp geçerlerdi onu, ömürlerini başarı düşüncesinin yapışkan ağında sinekler gibi geçirenler onu hiç tatmamış olanlardı."

Murathan Mungan, Şairin Romanı, Metis Yayınları, S.554

Fotoğraf: Nurcan Azaz

Türkü

Bir sürü çiçek ama saydırmaya kalkma

Ayrı ayrı kadınlardan koparılmış

Kadınlardan ya hem de bilsen nerelerinden

Kahin-klin kahin-klin

Ben ne kadar öbür çiçekleri denesem

Seninki gül oluyor aralarında

Bir sürü güvercin havalan. Saçların

Bunlar tıpkı senin sevilmedeki saçların

Kanatlarımdan bellidir yeni açılmış sokaklarda

Gülüm-mera gülüm-mera

Bir güvercin akıntısında kesin güvercinler

Uçsuz bucaksız bana bakıyorsun

Bir sürü Süleyman Vagon-Blö'de

İçlerinden biri Vagon-Blö'de

En fazla kibarı en fazla penceresi olan

Çal-para çal-para

Açlığa saygısından olacak

Beni görünce şapkasını çıkarıyor.

Cemal Süreya

Fotoğraf: Nurcan Azaz 

Bir Adın Kalmalı Geriye

Bir adın kalmalı geriye
Bütün kırılmış şeylerin nihayetinde
Aynaların ardında sır
Yalnızlığın peşinde kuvvet
Evet nihayet
Bir adın kalmalı geriye
Bir de o kahreden gurbet

Sen say ki
Ben hiç ağlamadım
Hiç ateşe tutmadım yüreğimi
Geceleri, koynuma almadım ihaneti
Ve say ki
Bütün şiirler gözlerini
Bütün şarkılar saçlarını söylemedi
Hele nihavent
Hele buselik hiç geçmedi fikrimden
Ve hiç gitmedi
Bir topak kan gibi adın
İçimin nehirlerinden
Evet yangın
Evet salaş yalvarmanın korkusunda talan
Evet kaybetmenin o zehirli buğusu
Evet nisyan
Evet kahrolmuş sayfaların arasında adın
Sokaklar dolusu bir adamın yalnızlığı
Bu sevda biraz nadan
Biraz da hıçkırık tadı
Pencere önü menekşelerinde her akşam

Dağlar sonra oynadı yerinden
Ve hallaçlar attı pamuğu fütursuzca
Sen say ki
Yerin dibine geçti
Geçmeyesi sevdam
Ve ben seni sevdiğim zaman
Bu şehre yağmurlar yağdı
Yani ben seni sevdiğim zaman
Ayrılık kurşun kadar ağır
Gülüşün kadar felaketiydi yaşamanın
Yine de bir adın kalmalı geriye
Bütün kırılmış şeylerin nihayetinde
Aynaların ardında sır
Yalnızlığın peşinde kuvvet
Evet nihayet
Bir adın kalmalı geriye
Bir de o kahreden gurbet
Beni affet

Şair Bilinmiyor

Fotoğraf: Nurcan Azaz

Bir Soru İşareti

Bir kekik kokusu tüter sabahın seherinde

Denizde bir balık kayar, bir yıldız solar gökte

Ve sabah türkü gibi yayılır

Salyangozların izleri uzar toprakta

Otların arasında gider kaybolur

Bir salyangoz kadar olamadım, der şair

Ayak izlerimi tutmayan topraklarda yürüdüm

Unutmasını bilen kadınları sevdim

Trenle geceyarısı geçilen kentleri..

Şimdi bir soru işareti gibi kaldım şu dünyada.

Dokunup yaprakların üstüne düşmüş çiylere

Uzanıp gölgesine bir portakal ağacının

Kulak vererek cırcırböceklerinin sesine

Bu şiiri uyku haliyle yazdım

Akdeniz bir çaydanlık gibi fokurduyordu az ötede

Biraz sonra kalkıp yüzümü yıkarım artık

Sonra bir kitap okurum, ya da çiçekleri sularım.

Ahmet Erhan