Suskun

Sus, kimseler duymasın.

Duymasın ölürüm ha.

Aydım yarı gecede

Yeşil bir yağmur sonra...

Yağıyor yeşil.

En uzak, o adsız ve kimselersiz,

O yitik yıldızda duyuyor musun?

Bir stradivarius inler kendi kendine,

Yayı, reçinesi, köprüsü yeşil.

Önce bendim diyor ve sonra benim...

Ölümsüz, güzel ve çetin.

Ezgisidir dolaşan bütün evreni,

Bilinen, bilinmeyen ıssızlıkları.

Canımı, tüylerimi sarmada şimdi

Kendi rüzgarıyla vurgun...

Sarıyor yeşil.

Rüya, bütün çektigimiz.

Rüya kahrım, rüya zindan.

Nasıl da yılları buldu,

Bir mısra boyu maceram...

Bilmezler nasıl aradık birbirimizi,

Bilmezler nasıl sevdik,

İki yitik hasret,

İki parça can.

Çatladı yüreği çakmaktaşının,

Ağıyor gök kuşaklarının serinliğinde

Çağlardır boğulmuş bir su...

Ağıyor yeşil.

Yivlerinde yeşil güller fışkırmış,

Susmuş bütün namlular...

Susmuş dağ,

Susmuş deniz.

Dünya mışıl-mışıl,

Uykular derin,

Yılan su getirir yavru serçeye,

Kısır kadin, maviş bir kız doğurmuş,

Memeleri bereketli ve serin...

Sağıyor yeşil.

Aydım yarı gecede,

Neron, çocuk kitaplarında çirkin bir surat,

Ve Sezarsa, bir ad, yıkıntılarda.

Ama hançer taşı sanki

Koca Kartaca!

Hani, kibrit suyu vermişlerdi üstüne

Bak nasıl alıyor, yigit,

Binlerce yıl da sonra

Alıyor yesil.

Vurur dağın doruğundan

Atmacamın çalkara,

Yalın gölgesi.

Kuş vurmaz, tavşan almaz,

Ama aç, azgın

Köpek balıklarıydı parçaladığı

Bak, Tiber saygılı, suskun.

Bak nilüfer dizisi zinciri.

Bunlar bukağısı, kolbağlarıdır,

Cihanın ilk umudu, ilk sevgilisi,

Ve ilk gerillası Spartakus'un.

Susuyor yeşil.

Sus, kimseler duymasın,

Duymasın, ölürüm ha.

Aymışam yarı gece,

Seni bulmuşam sonra.

Seni, kaburgamın altın parçası.

Seni, dişlerinde elma kokusu.

Bir daha hangi ana doğurur bizi?

Ruhum...

Mısra çekiyorum, haberin olsun.

Çarşılarin en küçük meyhanesi bu,

Saçları yüzümde kardeş, çocuksu.

Derimizin altında o olüm namussuzu...

Ve Ahmedin işi ilk rasgidiyor.

İlktir dost elinin hançersizliği...

Ağlıyor yeşil.

Ahmed Arif

"Babam iri yarı bir adam değildi ama"

"Babam iri yarı bir adam değildi ama dev gibi yüreği vardı. Her baba oğul gibi biz de bozuşurduk. Bir kaç saat sonra illa barışacak bir sebep bulurdu. En geçerli gerekçesi de: “Gel oğlum ! Kovboy filmi başladı, hem de Butlancıstırınki.” Burt Lancaster’ a babamın verdiği isimdi bu. Uykum gelmediği geceler güzel şeyler düşünme oyunu oynardık. Çoğunlukla da bu, yaptırmayı hayal ettiğimiz evin planı olurdu. Renkli gece lambaları, yazı masası ve bir yemek odası olan. Bir keresinde hiç mevzuu da yokken, gözlerime dik dik bakıp demişti: “Bir baba için en büyük acı nedir bilir misin oğlum ?.. Evladından fazla yaşamak.”

Cem Akgül / Dönmeyenlerin Seyahat Rehberi

Gülümse

Hadi gülümse bulutlar gitsin

İşçiler iyi çalışsın, gülümse

Yoksa ben nasıl yenilenirim

Belki şehre bir film gelir

Bir güzel orman olur yazılarda

İklim değişir, Akdeniz olur, gülümse.

Sazlarım vardı, ırmaklarım vardı çok

Çakıltaşlarım vardı benim

Ama sen başkasın anlıyor musun

Tut ki karnım acıktı, anneme küstüm

Tüm şehir bana küskün

Bir kedim bile yok anlıyor musun

İklim değişir, Akdeniz olur, gülümse.

Kemal Burkay

filizkıran fırtınası

gün doğmadan başladı filizkıran fırtınası

evler yemen türküsü

sokaklar seferberlik

öyle bir gariplik ki

öyle bir tedirginlik

yaz başında güz sonrası

ayvalar çiçekteydi

güller daha tomurcuk

açıl demişti güneş

açılmıştı kıraçta kış elmaları

çözül demişti güneş

çözülmüştü yılanlar karanlık odalarında

dallarda yuvalar tüy kokuyordu

düğünçiçekleri şenlikli

gün doğmadan başladı filizkıran fırtınası

ne dal kaldı ne tomurcuk

yerden yere çaldı otları ağaçları

insan yüzlü bir korkuluk

üşüdüm dünyalarca

baskın yemiş bir kent gibi üşüdüm

sergen etti filizleri sapsarı bir karanlık

bahardan kışa düştüm

acılı günler gördüm

sığdıramam bir tek günü bir koca yıla

geceler geçirdim yoz kentlerin bulvarlarında

nice baharları kışlara gömdüm

uzak düştüm yelinden yelvesinden acılı yurdun

uzak düştüm umudundan mutundan

yomundan uzak düştüm

bunaltının böylesini görmedim

severim fırtınanın her türlüsünü

ormanlar uğultulu sular dalgalı

severim filizkıran fırtınası'nı

kırıp kanatmıyorsa sevincin türküsünü

nerde benim baharım

dalım yaprağım nerde

gece çökmüş üstüne kerpiçsel yalnızlığın

sanki kaplan pençesinde bir manda böğürtüsü

ne kuş kalmış ne çiçek

ne kırmızı ne yeşil

sapsarı karanlıkta yerler bahar ölüsü

Hasan Hüseyin Korkmazgil (1978)

Uzun Yağmurlardan Sonra

Sen yağmurlu günlere yakışırsın

Yollar çeker uzak dağlar çeker uzak evler

Islanan yapraklar gibi yüzün ışır

Işırsa beni unutma

Alır yürür sıcak mavisi gökyüzünün

Kuşlar döner uzun yağmurlardan sonra bir gün

Bir yer sızlar yanar içinde büsbütün

Her şeye rağmen ellerin üşür

Üşürse beni unutma

Yeni dostlar yeni rüzgârlar gelir geçer

Yosun muydum kaya mıydım nasıl unuttular

Kahredersin başın önüne düşer

Düşerse beni unutma

Gülten Akın

Japon Balıkçısı

            Denizde bir bulutun öldürdüğü

            Japon balıkçısı genç bir adamdı.

            Dostlarından dinledim bu türküyü

            Pasifik'te sapsarı bir akşamdı.

Balık tuttuk yiyen ölür.

Elimize değen ölür.

Bu gemi bir kara tabut,

lumbarından giren ölür.

Balık tuttuk yiyen ölür,

birden değil, ağır ağır,

etleri çürür, dağılır.

Balık tuttuk yiyen ölür.

Elimize değen ölür.

Tuzla, güneşle yıkanan

bu vefalı, bu çalışkan

elimize değen ölür.

Birden değil, ağır ağır,

etleri çürür, dağılır.

Elimize değen ölür...

Badem gözlüm, beni unut.

Bu gemi bir kara tabut,

lumbarından giren ölür.

Üstümüzden geçti bulut.

Badem gözlüm beni unut.

Boynuma sarılma, gülüm,

benden sana geçer ölüm.

Badem gözlüm beni unut.

Bu gemi bir kara tabut.

Badem gözlüm beni unut.

Çürük yumurtadan çürük,

benden yapacağın çocuk.

Bu gemi bir kara tabut.

Bu deniz bir ölü deniz.

İnsanlar ey, nerdesiniz?

Nerdesiniz?

Nâzım Hikmet Ran, 1956

Üç Dil

En azından üç dil bileceksin

En azından üç dilde

Ana avrat dümdüz gideceksin

En azından üç dil bileceksin

En azından üç dilde düşünüp rüya göreceksin

En azından üç dil

Birisi ana dilin

Elin ayağın kadar senin

Ana sütü gibi tatlı

Ana sütü gibi bedava

Nenniler, masallar, küfürler de caba

Ötekiler yedi kat yabancı

Her kelime arslan ağzında

Her kelimeyi bir bir dişinle tırnağınla

Kök sökercesine söküp çıkartacaksın

Her kelimede bir tuğla boyu yükselecek

Her kelimede bir kat daha artacaksın

En azından üç dil bileceksin

En azından üç dilde

Canımın içi demesini

Kırmızı gülün alı var demesini

Nerden ince ise ordan kopsun demesini

Atın ölümü arpadan olsun demesini

Keçiyi yardan uçuran bir tutam ottur demesini

İnsanın insanı sömürmesi

Rezilliğin dik alası demesini

Ne demesi be

Gümbür gümbür gümbür demesini becereceksin

En azından üç dil bileceksin

En azından üç dilde

Ana avrat dümdüz gideceksin

En azından üç dil

Çünkü sen ne tarih ne coğrafya

Ne şu ne busun

Oğlum Mernus

Sen otobüsü kaçırmış bir milletin çocuğusun.

Bedri Rahmi Eyüboğlu

 

"Hayal kırıklığı insanı öldürmüyor."

"Hayal kırıklığı insanı öldürmüyor. Yalnızca, yaşama azmimiz bir parça eksiliyor; başka bir şey olmuyor. Bir defa daha ayağa kalkana kadar, eskisi gibi gülmeye başlayana kadar, günlük işlerin hengâmesine tekrar dönene kadar, bir vakit bocalıyoruz. Sonra yara izi gibi bir şey kalıyor. Zamanla kabuk bağlıyor. Elin hep oraya gidiyor; kaşıyorsun. İnsanın, diliyle eksik dişini yoklamasına benziyor. Sonra kaşımamayı, yoklamamayı öğreniyorsun"

Hüsnü Arkan

(Mino' nun Siyah Gülü, S.57)

Davet

“şunları bir araya toplayayım.

Bir güzel muhabbet edelim” diye düşündüm.

Mutfak işinden de anlarım.

Donattım sofrayı.

Bayağı uğraştım.

Hepsinin, ayrı ayrı ne

yemekten, ne içmekten

hoşlandığını iyi bilirim.

Bayağı da para gitti.

Birinin yediğini öbürü yemez.

Ötekinin içtiğini beriki içmez.

Dört kişilik sofra kurdum.

Mumları da yaktım.

Bak hepsi, Erick Satie severdi.

Hatırladım.

Müziği de ayarladım.

Geldiler.

20 yaşında ben,

35 yaşımda ben,

40 yaşımda ben ve

bugünkü ben dördümüz.

Birden yirmi yaşımı, otuz beş yaşımın karşısına oturttum.

Kırk yaşımın karşısına da, ben geçtim.

Yirmi yaşım, otuz beş yaşımı tutucu buldu.

Kırk yaşım ikisinin de salak olduğunu söyledi.

Yatıştırayım dedim.

“Sen karışma moruk” dediler. Büyük hır çıktı.

Komşular alttan üstten duvarlara vurdular.

Yirmi yaşım kırk yaşıma bardak attı.

Evin de içine ettiler.

Bende kabahat.

Ne çağırıyorsun tanımadığın adamları evine …

Can Yücel

"Harese nedir bilir misin oğlum ?"

"Harese nedir bilir misin oğlum ? Bildiğin o hırs, haris, ihtiras, muhteris sözleri buradan türemiştir. Harese şudur evladım:

Develere çöl gemileri derler bilirsin, bu mübarek hayvan üç hafta yemeden içmeden, aç susuz çölde yürür de yürür; o kadar dayanıklıdır yani. Ama bunların çölde çok sevdikleri bir diken vardır. Gördükleri yerde o dikeni koparır çiğnemeye başlarlar. Keskin diken devenin ağzında yaralar açar, o yaralardan kan akmaya başlar. Tuzlu kan dikenle karışınca bu tat devenin daha çok hoşuna gider. Böylece yedikçe kanar, kanadıkça yer, bir türlü kendi kanına doyamaz ve engel olunmazsa kan kaybından ölür deve. Bunun adı haresedir. Demin de söyledim, hırs, ihtiras, haris gibi kelimeler buradan gelir.

Bütün Ortadoğu’nun âdeti budur oğlum, tarih boyunca birbirini öldürür ama aslında ‘kendini öldürdüğünü’ anlamaz. Kendi kanının tadından sarhoş olur...”

Zülfü Livaneli, Huzursuzluk 

Kuşlar Bana Bıraktı Şarkılarını

Kuşlar bana bıraktı şarkılarını 

Ve ben koştum

Yürek atışına tarlaların. 

Kanımın derinliklerine in,

Derinliklerine in,

Derinliklerine ekmeğin.

Yalın bir yurdumuz olsun.

Yasemin bir düşün beklediği

Her günkü Ahmed 

Saf ve basit Ahmed

Nasıl kaldırdın ayrılıkları

Meyveyle taş arasında

Kurşunla geyik? 

Arap Ahmed diren!

Kuşatma altında gezeceğiz

Ulaşıncaya dek kıyısına

Ekmeğin ve dalgaların.

Öleceğiz düşü uğruna

Bir yurdun

Ve bekleyen yaseminlerin.. 

Mahmud Derviş

Kalıt

 

Acım, beni bir gün boğabilir

Kalırsa bir çığlık benden kardeşler

Koruyun saklayın onu ne olur.

Her insanın kendince bir tarihi vardır

Bir seyir defteri, ağaca atılan çentik belki

Hani bir gün dönülür de bir şeyler anımsanır.

Kimsesizim, dalsızım, duraksızım şimdi

Yaşamla aramda çözülmedik ne kaldı?

Bütün köprüler atılmış, yollar yokluğa çıkmıştır.

Yaralarımı sağaltacak söz nerde?

Bazı kitapların altı çizili yerlerinde mi?

Şimdi her çizgiye bir kan yolu yürümüştür.

Tanımlara sığmayan sözlerim varsa da

Bir gün, kendini deşen hançerden öte

Bir şey olmadığım nasılsa anlaşılır.

Şaire ölmek yaraşır, filiz sürerken şiirleri

Tufanların alıp götürdüğü bu toprakta bitek

Birkaç sözcük mutlak kalacaktır.

Acım, beni bir gün, beni bir gün boğabilir

Kalırsa bir çığlık benden kardeşler

Koruyun saklayın onu ne olur...

Ahmet Erhan

Fotoğraf: "İncir Reçeli" Film Karesi