3 Eylül 2024 Salı

Masalların Masalı

Su başında durmuşuz,
çınarla ben.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarla benim.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınarla bana.

Su başında durmuşuz,
çınarla ben, bir de kedi.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarla benim, bir de kedinin.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınarla bana, bir de kediye.

Su başında durmuşuz,
çınar, ben, kedi, bir de güneş.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarın, benim, kedinin, bir de güneşin.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınara, bana, kediye, bir de güneşe.

Su başında durmuşuz,
çınar, ben, kedi, güneş, bir de ömrümüz.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarın, benim, kedinin, güneşin, bir de ömrümüzün.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınara, bana, kediye, güneşe, bir de ömrümüze .

Su başında durmuşuz.
Önce kedi gidecek,
kaybolacak suda sureti.
Sonra ben gideceğim,
kaybolacak suda suretim.
Sonra çınar gidecek,
kaybolacak suda sureti.
Sonra su gidecek
güneş kalacak;
sonra o da gidecek...

Su başında durmuşuz,
çınar, ben, kedi, güneş, bir de ömrümüz.
Su serin,
Çınar ulu,
Ben şiir yazıyorum.
Kedi uyukluyor
Güneş sıcak.
Çok şükür yaşıyoruz.
Suyun şavkı vuruyor bize
Çınara bana, kediye, güneşe, bir de ömrümüze...

Nâzım Hikmet Ran, 7 Mart 1958, Varşova

2 Eylül 2024 Pazartesi

İnce Elek

İçtikçe içesim geliyor gayrı ne bilgi ara ne hüner
Beni bu rakıyla baş başa bırakma
Adam olayım çalışıp para kazanayım
Beni böyle işsiz güçsüz bırakma
Beni uslandır beni yüreklendir
Beni deli edip bırakma
Bilsen nereleri var kalk gidelim
Beni hep buralarda bırakma
Beni aç bırak evsiz urbasız bırak
Beni sensiz bırakma.

Beni ne yap biliyor musun
Beni yont beni arıt beni ayıkla.

Metin Eloğlu


1 Eylül 2024 Pazar

Dost

Ben berceste mısraı buldum
Hey ömrümce söylerim
Gözden, gezden, arpacıktan olsun
Hey ömrümce söylerim!

Bizsiz Ilgaz'ın çam ormanları güzel değildir.
Hayda günlerim hayda
Sırtını düşmana verdikçe
Murat dağları güzel değildir,
Dost dost ille kavga!

Biz olmasak gökyüzü, biz olmasak üzüm,
Biz olmasak üzüm göz, kömür göz, ela göz;
Biz olmasak göz ile kaş, öpücük, nar içi dudak;
Biz olmasak ray, dönen tekerlek, yıkanan buğday,
Ayın onbeşi;
Biz olmasak Taşova’nın tütünü, Kütahya’nın çinisi,
Yani bizsiz
Anne dizi, kardeş dizi, yar dizi
Güzel değildir.

Gel günlerim gel de dol
Gel Aydınlım İzmirlim,
Gel aslanım Mamak’tan
Erzincan’dan Kemah’tan
Düşmanlar selâm ister
Gözden, gezden, arpacıktan!

Adana'nın pamuğu dokumada;
Diyarbakır, Afyon, Kütahya fabrikada
Ümit işkencede mahzun
Tenim, ayaklarım uryan
Ekmek işkencede mahzun
Ve Divrik’in demiri arabada
İşçi-köylü ve işçi birarada
Söyle türküler yadigârı kardeş
Söyle ağrılar yadigârı kardeş!
Neden alınterleri
Nimetler, haklar haram oldu sana
Gel günlerim gel de dol
Gel Aydınlım İzmirlim
Gel aslanım Mamak’tan
Erzincan’dan, Kemah’tan
Düşmanlar selâm ister
Gözden, gezden, arpacıktan
Sana selâm olsun
Hürriyetlerin meçhul olduğu dünya
Canım Türkiye,
Memleketimiz!
Calışan halklarıyla ümmi
Calışan halklarıyla garip,
Irgadı, esnafı, madencisi, iptidai aletleri
Kadınları, erkekleri, hapishaneleri;
Başı boş suları, dumanlı vadileri, yoz topraklarıyla,
İşşizleri, realist şairleri, mücahitleri,
Sokak şarkısı, keten helvası,
Akşam haberleri satanlarıyla memleketim

Sana selam olsun
Sürgünler, mahkûmlar, hastalar
Alacağın olsun
Seni İstanbul seni
Seni Bursa, Çankırı, Malatya,
Sizlere selam olsun üniversiteler!
Öğretmenleri alınmış kürsüler,
Öğretmenler
Sizlere selâm olsun
Hürriyeti yazan eller, dizen eller
Sizlere selâm olsun makineler
Entertipler, rotatifler, bobinler
Bu gülünç, aşağılık,
Namussuz şeyler dışında,
Sana selâm olsun
Zincirin zulmün kâr etmediği,
Kırbacın kâr etmediği
Büyük tahammül!

Gel günlerim gel de dol!
Gel Aydınlım, İzmirlim,
Gel aslanım Mamak’tan
Erzincan’dan, Kemah’tan
Düşmanlar selâm ister
Gözden, gezden, arpacıktan.

Enver Gökçe


Aşk Bitti

Aşk nasıl biterse öyle bitti bu aşk da
Uzun bir hastalık gibi
Aralıksız dinlediğim alaturka bir fasıl gibi
Gökyüzüne bakmayı, dostlara mektup yazmayı
Çiçekleri sulamayı unutmuşluğum gibi
Bitti.

Bir aşk nasıl biterse öyle bitti bu aşk da
Yürümeyi yeniden öğrenen felçli bir çocuk gibi
Sokağa çıkmalıyım şimdi ve çoktandır
İhmal ettiğim dostlara yeni bir adres bırakmalıyım
Pencereleri açmalı, kitapları düzenlemeliyim
Belki bir yağmur yağar akşama doğru
Yarıda bıraktığım şiirleri tamamlarım

Aşk da bitti diyordu ya bir şair
Aşk bitti işte tam da öyle

Ahmet Telli

Resim: Juan Brufal, Gorgeous Facade Painting


Ayna

Kırılınca bir büyük ayna
Şarkılar da yarım kaldı
Büyü bozuldu, durdu saatler
Suda suretimiz asılı kaldı.

Yoktu, şehirler gezdim ülkeler
Düşlerim sahipsiz kaldı
Ve şimdi kim bilir nerdeler
Gül güle değdi solmuş kaldı.

Anıları öğütür değirmenler
Bir aşk söyleyin ki bana
Daha başlarken öl demeler.

Kırılınca bir büyük ayna
Aşk bitti şarkılar yarım.

Behçet Aysan

Fotoğraf: Nurcan Azaz, Street, İstanbul, 2016


Bir Işık Yakmalı

Söndü ışıkları yıldızların
Şehrin ışıkları
Ve söndü göz nurunun ışıkları

Çıkardı baklayı dilinin altından
Çizmeyi aştı çoktan
Gemi azıya almıştı zaman

Tek başıma yürüyorum yolları
Çünkü başka türlü bulamam yolumu

Kimse kimseye yardım edemez bir zaman
Kendini bulanlar
yolunu bilenler birleşir ancak

Son ışıkları sönmüştü yıldızların
Ateşe düşmeden
Rüzgârda savrulmadan

Toprağa karışmadan
Nehirler boyu akmadan
Kavuşamadan ummana

Bu can yaşama doymadan
Bir ışık yakmalı çok geç olmadan

Adil Başoğul, Salkım Söğüt Dergisi, Yıl: 2, Sayı:12

Fotoğraf: Sarah Moon, Past and Present


Gölgesini Görmeyen

Burada kalın demişti oysa
burada dağlara tapan bir vahşi
burada neler kaybettiklerini  göstererek 
gölgelerden, efektlerden, maskelerden sıyrılarak
bir damla olsa da, bir damlada bin balık gibi yaşayarak.

Burada kalın, gölgesini görmeyen adam nereye gider
gerçek kırılıyor hemen kimse duymayınca
gerçek kırılıyor hemen birlik olmayınca
ve kansız sözcükler parçalıyor çerçeveleri.

Bu çöplükte nasıl kalacaklardı şimdi
nasıl bulacaklardı İthaki'yi?
korkunç gaga izleri gözlerinizi oymuştu.
her şeyin içi boş, naylon kadar buruş buruş 
nesnenin sesi, toprağın çiçeği, öfkeniz
paslı çivilere dönmüştü.

Nasıl kurtulacaklardı şimdi nasıl?
para anafor olur çeker o dipsiz kuyuya
kimse kimsenin yüzüne bakamaz o kara delikte 
renkli çamlara asılır boyunlar
kimse süpürmez evrene yayılmış tozları.

Katı olan her şey buharlaşıyordu 
bir hazdan bir haza geçerken unutuyordu kardeşlerimiz
hırçın denize umutla bağlanmış adalarda siren seslerini.

İsmet Alıcı

31 Ağustos 2024 Cumartesi

Çektim Ben de Kendimi Vurdum

senin kırık aynana yaz güneşi değiyor
binlerce ok dağılıyor odama

aklımdan geçenleri söylemeyeceğim
sözlü aktarılan bir mesel
yazılsa anlamı kalmayacak iç çekişimin

"kuşlardan ordumuz vardı kuşgeneraldim
vurulduk ve not düştük göğün siperlerine
biz birer birer kesilen saçlar gibi
taşa düştük, sözümüzü tutamadık-öyleydi"

senin güz telaşına yaseminler düşüyor
pencereyi açıyorsun kırılıyor sonbahar
yalnızlığımız bize özgü bir cumhuriyet
epeyce düşünüp söylenmiş söz gibi kalıyoruz
odanın ortasında iki ölü, iki buz boşluk

"kibrit çöplerinden evimiz vardı
çatıları kozalak pullarından
sevişirken pek iğne yapraklıydık
dökülüyorduk yılda bir
kendi bölünmez bütünümüze"

ilk savaşta uçtu gitti kuş askerlerim
ordusuz kuşgeneral neye yarayacaksa
çektim ben de kendimi vurdum

Aziz Nayır, Edebiyat Nöbeti, Sayı:52 S.49

Resim: Nurullah Berk (1906-1982), Kuşlar


Çürüyen Otlar

I
Bilinmez hangi şehirde
Yaşarsın aşktan habersiz,
Küçük çakıl taşım, nasıl bulayım!
Kaybolmuşsun bir kocaman nehirde.

Bu kimin çocuğu, der, seni görenler.
Benim çocuğum, diye, sesim gelir uzaktan.
Bunca kötülüğü bağışlatır bakışın
Yanakların kızarır ağlamaktan.

Bir gün sokakta rastlasam, ellerini
Alsam avuçlarıma okşasam.
Sıcaklığını tanır da mısralarımdan
Kız kardeşimsin sanırlar belki.

Son orada, ben burada
Birbirimizden habersiz
Ayrı yaylalarda yeşeren otlar gibi
Bekleye bekleye çürüyeceğiz.

II
Senin oturduğun şehirde
Gökyüzü mavidir benimkinden,
Çiçekler daha taze
Kuşlar bile güzeldir birbirinden.

Şarkılar daha neşeli, daha mahzun
Akşamlar daha garipsi,
Umut alabildiğine geniş,
Umutsuzluksa denizler gibi;

Trenler bile daha sevinçli
Daha kederli gelir gider.
Gençler bütün haşarı
Yaşlılar büsbütün kederlidirler.

Kadınların sütü daha gür, daha ak
Çocukların iştahı, yerinde,
Gemiciler bile daha sarhoştur
Doğup büyüdüğün şehirde.

Garibim! Nazlım! Öksüzüm
Hayal rüzgarlarıyla emzir beni de
Uzak ya, kokunu duyuyorum
Gül gibi açıldığın şehirde.

Cahit Külebi

Resim: Hoca Ali Rıza, Kırmızı Kır Kahvesi, Yağlı Boya 46x61 cm.


30 Ağustos 2024 Cuma

Çocuklara Düşen

Herkesin her yaşta
Dizinde ağlanacak bir annesi olmalı
Oradan bilinmedik uzaklara doludizgin
Çocuklardan da çocuk tahta atlarla
Aşılmaz dağları geçip ulaşmalı.

Kapalı kapıların arkasında
Bekleşir ölü gözlü adamlar
Çocukluğu çarmıha germek için
Bunu bilen her çocuk annesinin dizinde
Tek o adamlara inat olsun diye
Bitmeyen sevinçleri uyumalı.

Afşar Timuçin

Resim: Christian Krohg, Anne ve Çocuğu, 1883, Yağlı Boya 53x48 cm.


28 Ağustos 2024 Çarşamba

Yağmur Yağmur

Yağmur, yağmur... Bu neyi anlatır?
Bunca siste bunca ıslak serçe
Hüznü bir köşesinden tutup kaldırmıştır

Yağmur, yağmur... Bu neyi anlatır?
Son yaz derlenmiş, son ateş sönmüş
Düz yollara inen son kaçkın, son eşkıya
Hüznü bir köşesinden tutup kaldırmıştır.

Yağmur, yağmur... Bu neyi anlatır?
Oyun biter, o kesin güz çizgileri
Sevgi, bir de ölümle örselenmiş
Aklı bir köşesinden tutup kaldırmıştır.

Gülten Akın

Resim: Gustave Caillebotte, Yağmur, Yağlı Boya, 1875, 81x59 cm


27 Ağustos 2024 Salı

Asmin

Kimdi cesaretimi kıran, üstelik
Yeni serüvenlere hazırlarken kendimi
Sesimi cılız, rüzgârımı yelkensiz
Bulan kimdi, ki şimdi geniş zaman
Kipiyle düşürüyor gölgesini anılarıma
Ama kimdi adını bir kadına ödünç verip
Doruklara çekilen büyülü doruklara
Biz Asmin dedik ona, sevgilim, kadınım,
Anamdı belki, ama o çoktandır
Üç bin metrenin altına inmiyor artık.

İçimde bir fil sezgisi, kopup gitmeliyim
Dağlara yazmalıyım aşkı ve ayrılıkları
Asminli düşler kurmalıyım ya da birisi
Karşılık bulmalı canımı yakan sorulara
Kim demiyorum kim olursa olsun.

Boynu kırılan bir oyuncaksam hırçın
Bir çocuğun elinde, ki celladım
Gözlerimi de oymuştu fırlatıp atarken
Yine de özlüyorum onu, niyetçi
Tavşanlara dönerken beklediklerim.

Aynı soruyu sormaktan, minör
Ağrılardan yoruldum, gitmeliyim buralardan
İçimde buharlaşan cıvayı soluyorum artık
Yoruldum yoruldum yoruldum
Gereklilik kipinde yaşamaktan.

Ahmet Telli

Resim: Claude Monet, La Promenade (Gezinti)




İzleyiciler